جٌمول

جُمول در معیار مردمان دشتی جمول، جمبول یا جمولی ها در گویش مردمان دشتی که نشأت گرفته از فارسی دری و پهلوی است معادل وبه معنای فرزندان"دوقلوی" یک انسان ،حیوانات یا در بعض اوقات به نخل های بهم چسبیده هم می گفتند. "جمول"با فتحه ی حرف اول در فرهنگ دهخدا به نقل از منتهی الارب"زن فربه"معنی شده است.یک معنی دیگر نیز ذیل این واژه آمده که از مقصود ما از این واژه بسیاردورازنظراست.که آن "گدازنده ی پیه" می باشد و به آنچه از واژه جمول در گویش دشتی برداشت می شود، نزدیک نیست. که خیلی هم فاصله دارد. دوقلو اما واژه ای ترکی است. دهخدا در ذیل این واژه می نویسد : دوقلو. " دُ " (ترکی ، ص مرکب ) مرکب از دوق، دوغ ، دغ از مصدر دقماق یا دغماق به معنی زادن و "لو" علامت نسبت در ترکی . دوقلی، دوغلو، توام،توامان، همزاد و دوپهلو . در تداول عامه اما کلمه را به غلط مرکب از دو (عدد فارسی ) و" لو" می پندارند و به ضم قاف تلفظ کنند به قیاس آن سه قلو و چهارقلو وپنج قلو به کار می برند برای چهار یا پنج بچه که از یک شکم زاده می شوند. شاید چاقی ناشی از حاملگی باعث شده است ما برای "دوقلو" از واژه " جموول" در گویش دشتی استفاده کنیم.جمول در گویش مردم خوزستان به ویژه آبادان نیز به معنی دوقلو کاربرد دارد. در مناطق عرب نشین "جمول" باتشدید میم حالت تحبيب براي اسم جميله است . جمول در گویش مردم بندر عباس نیز به معنی "دوقلو" است. در سنگستان – عقاید و رسوم عامه مردم بوشهر، جلد اول تالیف عبدالحسین احمدی ریشهری - این واژه به صورت جنبل و به معنی دوقلو و دو نوزاد که در یک موقع از شکم زاییده شود،آمده است. ریشهری می افزاید در برهان قاطع این کلمه به صورت "جنابه" به ضم اول آمده است. در زبان فرانسه نیز به معنی دوقلو است. به معنی جفت کردن و نیز به معنای شهرهای همتا – دو شهر در دو کشور که روابط نزدیکی در زمینه های گوناگون با هم ایجاد می کنند و امروزه خواهر خواندگی شهرها به آنها اطلاق می شود، در زبان فرانسه کاربرد دارد در گویش دشتی یک کلمه نزدیک به این واژه وجود دارد که شاید احتمال فارسی بودن کلمه" جمول" را افزایش می دهد. "چمل" در گویش این حوالی به چوب دو شاخ و دوسر اطلاق می شود. شاید اصل کلمه "جمول" نیز با حرف "چ" بوده که با رفتن به عربی و برگشتن به فارسی به "جیم" تغییر یافته است. "مول "اما در زبانهای ایرانی و هند و اروپا، به معنای دو یا چند چیز که با هم همراه و یا متصل هستند، دارای معنی است. به مفاهیم زیر دقت کنیم . مولا: کسی که بسیاری به او وابسته باشند. (معرب ایرانیک) جمول : جنین دو یا چند قلو.(ایرانیک) مول: در اصطلاح صیادان، ماهی که به قلاب افتاده باشد. (ایرانیک) مولَد : کنیزک وابسته به صاحب خود.(ایرانیک باستانی) چند، جمع چند چیز، مثل (مولتی مدیا ، مولتی ویتامین). (لاتین) شیرابه، مخلوط دو یا چند مایع غیر ممزوج ولی معلق. (فرانسه) عقاید و رسوم عامه مردم بوشهر، جلد اول تالیف عبدالحسین احمدی ریشهری صفحه 273 فرهنگ معاصر فرانسه – فارسی، تالیف محمدرضا پارسایار، انتشارات فرهنگ معاصر، چاپ هفتم، سال 1388 صفحه 502